Publikacja, którą oddajemy w Wasze ręce, powstała z chęci poznania. W 2024 roku w Domu Sztuki ogłosiliśmy otwarty nabór tekstów pamiętnikarskich i zaprosiliśmy osoby z Grochowa do podzielenia się swoimi opowieściami. Inicjatywa ta to część procesu, w ramach którego powołujemy Grochowskie Archiwum Społeczne – miejsce gromadzenia fotografii i i wspomnień dokumentujących życie codzienne mieszkańców i mieszkanek naszej części miasta. Oddolny charakter archiwum nie jest jedynie deklaracją – zarówno w zbiorach dostępnych cyfrowo, jak i w tej publikacji znajdziecie zapis prawdziwych głosów, doświadczeń, pamięci i refleksji.

Każdy z tekstów, który się tutaj znalazł, stanowi odrębne świadectwo życia na Grochowie, a razem tworzą jego portret, pełen emocji i czułości.

Agnieszka Bińczycka w tekście Uniwersytet Grochowski zabiera w podróż przez dzieciństwo i młodość spędzoną na Grochowie w latach 80. i 90. Jej opowieść to mozaika wspomnień: podwórkowych rytuałów, codzienności PRL-u, relacji sąsiedzkich i miejskich przemian.

Tekst Wszędzie tam, gdzie idę Marty Gąsiorek to niemal mistyczna narracja o związku ciała i pamięci z Olszynką Grochowską — miejscem, które staje się dla autorki czakramem osobistej tożsamości. Historia ta rozciąga się w czasie i przestrzeni — między wcieleniami, podkładami kolejowymi i miejską dzikością.

Mateusz Kaczyński w tekście W kanciastym parku wraca do parku Znicza i próbuje uchwycić jego zmieniające się oblicze. Jego tekst to precyzyjnie zakorzeniona lokalna historia, która powinna 5 zainteresować varsavianistki i varsavianistów. Jest zarazem opowieścią o dorastaniu, ludziach, miejscach i zapachach, które kształtowały jego spojrzenie na Grochów.

U siebie. Pamiętniki grochowskie Kingi Pańczyszyn-Liśkiewicz to zapis codzienności: spacerów, sąsiedzkich przysług, balkonowych upraw i zdobyczy z bazaru Szembeka. Jej opowieść jest uważną, osobistą narracją o powolnym zakorzenianiu się na Grochowie.

Oskar Żyndul w To wszystko jest także wspomnieniem z Grochowa splata fragmenty codziennych obserwacji, zdjęcia i retrospekcji w kolaż — czasem nostalgiczny, czasem prześmiewczy, zawsze osobisty. Poznajemy perspektywę autora, który jest zarazem świadkiem i uczestnikiem miejskich mikrozdarzeń.

Wszystkie teksty dowodzą, że historia Grochowa składa się z wielości głosów, narracji i indywidualnych przeżyć. Jako zespół, który zainicjował nabór tekstów, mamy nadzieję, że staną się inspiracją do odkrywania, dokumentowania i budowania historii oddolnych.

W tym miejscu warto dodać, że każda osoba może włączyć się w proces rozwijania Grochowskiego Archiwum Społecznego — podzielić się swoimi fotografiami, wspomnieniami czy dokumentami związanymi z Grochowem, by zachować i pokazać innym swój lokalny mikrokosmos.